SVI SE PITAJU: Odakle u Kragujevcu Ulica kralja Milana IV?

Kralj Milan je detinjstvo proveo u Kragujevcu, jedan je od pet vladara dinastije Obrenović i Kragujevčani se već više od decenije pitaju da li je nekadašnja Ulica Sedamnaeste udarne divizije baš po njemu ili nekom drugom vladaru dobila ime.

Ulica Kralja Milana IV spada u red prometnijih kragujevačkih saobraćajnica. Nekada je nosila naziv 17. udarne divizije, a pre nekoliko godina joj je, odlukom Skupštine grada, promenjen naziv u ulicu Kralja Milana IV. U srpskim gradovima postoje ulice koje nose ime Kralja Milana, ali nijedna nema naziv Kralja Milana IV. Ta činjenica je u Kragujevcu izazvala brojne nedoumice, posebno među žiteljima ove ulice.

„Zaista mi nije toliko bitno kako se zove ulica u kojoj živim. Međutim, svojevremeno, kad je ulici promenjen naziv, prvo što mi je prošlo kroz glavu je pitanje – ko je Kralj Milan IV i kad je vladao Srbijom?“, rekla nam je Mirjana Čairović koja živi u ulici famoznog naziva.

Utemeljivač dinastije Obrenović bio je knez Miloš, nakon koga je na presto došao knez Milan Obrenović, koji je vladao svega 25 dana. Njega je nasledio knez Mihailo, koji je ubijen u atentatu u Košutnjaku. Na njegovo mesto dolazi Milan Obrenović, a poslednji vladar iz ove dinastije je kralj Aleksandar, koji je stradao u majskom prevratu, 1903. godine.

Kragujevčanin Dragoje Đorđević, profesor istorije u penziji, kaže da nema sumnje da je dinastija Obrenović Srbiji dala pet vladara. Međutim, nijedan vladar iz te dinastije u zvaničnim dokumentima nije prvi, drugi, treći ili četvrti: „Četrdeset godina sam radio u prosveti i u školi. Kralj Milan Obrenović se nigde u zvaničnim dokumentima nije spominjao kao Milan IV. Tu mislim na sva dokumenta koja su meni i mojim kolegama bila dostupna. Možda negde postoje dokumenta sa kojima mi nismo upoznati.“

Sam se potpisivao kao Milan IV?

Nenad Đorđević bio je jedan od dvojice istoričara koji su svojevremeno bili u Komisiji za promenu naziva gradskih ulica. On kaže da je njegov kolega, pokojni profesor Josif Miletić, u istorijskoj građi pronašao dokument na kojem se kralj Milan Obrenović potpisao kao – kralj Milan IV, odnosno kao četvrti u nizu vladara iz dinastije Obrenović:

„U Kragujevcu postoji ulica Kneza Milana Obrenovića, sina kneza Miloša, koji je Srbijom vladao svega mesec dana. Hteli smo da napravimo jednu unutardinastičku razliku i predstavimo jednu ličnost, kako smo tada smatrali, u pravom svetlu. Profesor Josif Miletić je na jedan od sastanaka komisije doneo fotokopiju Povelje na kojoj se kralj Milan Obrenović potpisao kao kralj Milan IV. To nije jedini dokument na kojem se kralj Milan tako potpisao, verovatno ih ima još i oni su dostupni u arhivama. Postoji razlika između istorijskog posmatranja na određene ličnosti, i istraživanja na osnovu dostupne arhivske dokumentacije.“, kaže Nenad Đorđević.

POSTOJI TEORIJA

Đorđević negira da je u postupku promene naziva ulice 17. udarne divizije došlo do štamparske greške. Naime, u kragujevačkoj javnosti dugo se misli da je neko u skupštinskoj administraciji štiklirao spisak sa svim promenjenim nazivima, među kojima se našao naziv ulice Kralja Milana I, što je, kažu, takođe greška. Pošto oznaka „štiklirano“ može da izgleda i kao rimsko V, pretpostavlja se da je tokom kopiranja i prekucavanja nastalo rimsko IV.