Evo kako je proslavljana Nova godina u Kragujevcu

Po ugledu na zapadne zemlje, počinje da se organizuje i doček Nove godine. Proslava je prvenstveno bila privilegija bogatijih građana, ali je ubrzo poprimila veseo “svatovski“ karakter i postala opšte prihvaćena kod svih slojeva stanovništva. Tako se ispraćaj starog i doček “Novog leta“, uz bogatu trpezu, vrlo brzo odomaćio u starom Kragujevcu.

Osamdesetih godina devetnaestog veka, u tadašnjoj Srbiji, balovi i zabave sa igrankama postaju veoma popularni, pa se i Nova godina dočekuje uz organizovan novogodišnji bal, na kome se pored valcera i drugih stranih igara, igraju i naša gradska kola i ostale narodne igre. Doček Nove godine, u tako otmenoj atmosveri, organizovali su u hotelskim salama “Takova“, “Gušića“ i “Jadrana“, a prave zabave (“tarapane“), trajale su po čitavu noć u gradskim kafanama: “Talpara“, “Pariz“, “Šiško“, “Deligrad“, “Bosna“, “Šumadija“, “Carigrad“ i drugim. Aranžeri novogodišnjeg programa (najčešće su to bili vlasnici kafana), organizovali su i specijalne programe, na kojima se birala “mis“ večeri, a uz bogatu trpezu i prvoklasna jela i pića, gostima su pred ponoć prodavane krofne, kao sastavni deo novogodišnje lutrije. U jednu krofnu stavljan je novčić, a verovalo se da će onaj ko ga pronađe, čitave godine biti srećan.

U ponoć, vlasnik i organizator zabave, čestitao je gostima “Novo leto“. Tada bi muzika zasvirala “tuš“, lampe su se gasile, a posetioci, jedni drugima čestitali praznik, uz neizbežno kucanje čaša. Naravno, jutra su bila veoma interesantna, na “pijanim“ varoškim ulicama, jer su se oni, malo više “ veseli“ gosti, još uvek mogli zateći, kako jedni drugima čestitaju Novu godinu, po ko zna koji put.

U periodu između dva rata, kragujevačke kafedžije i vlasnici ugostiteljskih objekata, uneli su mnogo novina i zanimljivosti u organizaciju dočeka Nove godine, pa se najveći broj građana, sa porodicama, odlučivao za proslavu u nekoj od poznatijih varoških kafana ili hotela. Po tome se mogao “videti“ i njihov status, a izgleda da se taj običaj održao i do današnjih dana.

U većini gradova, pa čak i u najpoznatijim svetskim metropolama, doček se organizuje na bogato okićenim i ukrašenim trgovima i ulicama, uz ekskluzivan muzički program, najpopularnijih izvođača, zbog kojih se na ovu vrstu “provoda“ okupe hiljade građana.