Na šumskoj stazi u blizini Rače i Viševca postavljena je tabla koja označava da se baš tu, tokom zbega od Turaka, rodio budući srpski vožd. Majka ga je povijala i čuvala u šupljini obližnjeg bukovog stabla. Mesto gde je kršten, gde je rastao, gde se odmetnuo u hajduke, gde je njegova porodica držala stoku i gajila pčele — sve to i mnogo više se nalazi u svojevrsnom etno parku posvećenom ovom junaku.
Na sedmom kilometru puta što od Rače vodi ka Topoli, u selu Viševac, stoji na postamentu tri metra visok spomenik Karađorđu. Podignut je povodom dvesta godina od Prvog srpskog ustanka. Putniku prvo zapadne u oči da je ovaj Karađorđe potpuno drugačiji od svih koje viđamo u udžbenicima i na razglednicama. Nema njegove prepoznatljive odore, sjajne zvezde na prsima i kubura zadenutih za pojasom. Prikazan je Vožd iz mlađih dana, kao hajduk, sa puškom u ruci, onako kako je verovatno izgledao kada je pozvao narod na ustanak. Visokog čela, podignute glave sa prstom uperenim put brda Gradišta, tamo preko puta reke Rače, ka mestu gde je rođen, gde su ga krili u zbegu i gde je hajdukovao.
Srbija je puna Karađorđevih spomenika i bisti, i u rodnom mestu podignuto znamenje — kaže Živojin Andrejić, istoričar umetnosti, čovek za koga može da se kaže da je pokretačka snaga svih kulturnih zbivanja u Rači. Za ovaj spomenik najviše smo zahvalni vojsci, jer su dali mesingane čaure za izlivanje. Spomenik je delo akademskog vajara Stanimira Pavlovića iz Beograda.
Pored spomenika je i spomen-česma. To je prvi objekat podignut u ovom selu u znak sećanja na rođenje Karađorđa. Ideja je nastala još 1891, ali je česma podignuta tek 1924/25. godine. Sagrađena je u obliku oštre piramide od rudničkog kamena granita. Na vrhu je buktinja od belog venčačkog mermera. Na dve bele mermerne ploče stoje autentični ćirilični natpisi: ''Besmrtnom Voždu Karađorđu blagodarni narod sreza Lepeničkog i Šumadije'', a na drugom: ''Za vlade Nj. V. Kralja Aleksandra I Karađorđevića praunuka Vožda Karađorđa.''
I česma i novi spomenik nalaze se na ulazu u neveliki park. I taj deo su ljudi iz Fonda i Viševčani rešili da uvrste u turističku ponudu. Sagrađen je parking, mala letnja pozornica i rekonstruisano etno domaćinstvo. U park je preseljeno nekoliko objekata s kraja osamnaestog i početka devetnaestog veka. Kuća za stanovanje nazvana je Petrova kuća, prema Petru, Karađorđevom ocu, i stručnjaci su sigurni da je baš tako izgledalo njegovo domaćinstvo. Svi objekti su od drveta, grede su užlebljene i sastavljene drvenim klinovima, nema tavana, krov je od drveta, a pod zemljani, sa ognjištem na sredini. Unutra je napravljen raspored sa svim stvarima koje je u to doba imalo jedno domaćinstvo. Postavljene su čak i lutke kako bi se bolje videla odeća tog vremena.
Uz zgradu za stanovanje podignuta je i ekonomska zgrada, vajat, mali pčelinjak sa košnicama kakve su nekada bile, jer je poznato da su Karađorđe i njegovi roditelji čuvali pčele. Dvorište ispred glavne zgrade je popločano drvenim daskama, ispred kuće stoje drvena kola, tu je čak i mali izvor, a sve je ograđeno na način kako se to i pre više od dvesta godina radilo. Boravak u ovom parku sada je svojevrstan čas istorije.
Preko puta parka pažnju privlači prelepa crkva . I ona je vezana za velikog vođu. Posvećena je svetom velikomučeniku Georgiju, a podigao ju je u spomen Voždu episkop šumadijski Sava Vuković kao svoju ktitoriju sa namerom da u njoj bude sahranjen. Gradnja je započeta 1989. a hram je završen 1994. godine. Crkva je cela ozidana ciglom, a spolja je presvučena nepravilno tesanim komadima raznobojnog granita sa Rudnika. Oslikana je živim bojama, a posetioci se najduže zadržavaju ispred ikona na kojima su likovi obojeni uljanim bojama u srpsko vizantijskom stilu sa zlatnom pozadinom.
Pratite nas na našemTELEGRAM kanalu
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, Twitter nalogu
