Josif Pančić je 1874. godine na Metinom brdu u Kragujevcu pronašao biljku "Krаgujevаčki slez" (Althaea kragujevacensis Pančić). Kаko mu ime sаmo govori, živeo je sаmo u okolini Krаgujevcа, i kаo tаkаv, smаtrаo se zа lokаlnog endemitа Šumаdije.
Biljka je višegodišnja, visine 50-150 cm, sivo pustenasta, sa zvezdastim i nedeljenim dlakama. Listovi sa dugačkim drškama, okruglasti do trouglasto jajasti, nedeljeni ili plitko deljeni u 3-5 kratkih, nepravilno nazubljenih režnjeva. Cvetova 1-3, na drškama dužim od listova u čijem se pazuhu nalaze. Listići spoljašnje čašice linearno lancetasti, 1/2-1/3 kraći od čašičnih listića dugačkih 6-7 mm. Krunični listići 2-3 puta duži od čašice, ljubičasti, sa tamnim žilicama. Plodići sa zvezdastim dlakama duž leđne strane do polovine, zvezdaste dlake sa kratkim, štrčećim kracima. Razlikuje se od srodne A. officinalis dugačkim cvetnim drškama (kod A. officinalis su cvetovi sedeći ili na veoma kratkim drškama) i indumentumom semena.
"Althaea kragujevacensis Pančić" opšte je rasprostranjena u lokalnom delu centralne Srbije endemična vrsta.
Rasprostranjenje u Srbiji na Metino brdo u Kragujevcu. Pominje se i za zapadnu Srbiju u okolini Bajine Bašte, u podnožju planine Tare, pored reke Dervente, međutim ovi podaci se odnose na vrstu A. officinalis.
Stanište biljke "Althaea kragujevacensis Pančić" u živicama, međama i šikarama, na obodu šumaraka, na vlažnom zemljištu, na nadmorskoj visini između 200 i 300 m.
Vrsta je iščezla iz prirode. Pretpostavlja se da je glavni uzrok iščezavanja širenje gradskog područja Kragujevca. Mogućnosti reintrodukcije ne postoje, jer je takson zauvek nestao iz svetskog genofonda. Vrsta je verovatno posedovala slična lekovita svojstva kao i običan slez. Međutim, vrsta farmakološki nije bila ispitivana.
Biljka posle Pančića više nije nađena u Srbiji. Najnovijim israživanjima flore okoline Kragujevca utvrđeno je da ovaj takson više ne raste na klasičnom nalazištu. Međutim, postoje podaci da je ova biljka nekada gajena u nekim botaničkim baštama. Naime, broj hromozoma ove vrste izbrojao je Skovsted 1935. godine na materijalu iz Univerzitetske botaničke bašte u Kopenhagenu. Takođe, ova biljka je u periodu između 1887. i 1961. bila gajena i u Botaničkoj bašti “Jevremovac” u Beogradu.
Pratite nas na našemTELEGRAM kanalu
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, Twitter nalogu
